دستگاه تولید مثل در زنان

دستگاه تولید مثل در زنان

آناتومی دستگاه  تولید مثل زنان چگونه است؟ رحم چه نقشی در تولید مثل دارد ؟ مهم  ترین عضو دستگاه تولید مثل در زنان کدام  قسمت است ؟

آناتومی رحم

رحم یک عضو  عضلانی  تو  خالی است که جدار  آن بسیار  ضخیم می باشد . این عضو  درون لگن  حقیقی  بین مثانه  و رکتوم  قرار می گیرد .

لوله های  رحمی  به قسمت  فوقانی رحم  باز می شوند و قسمت تحتانی  این عضو  در امتداد واژن  است .  در  هنگام حاملگی ، شکل ، ساختمان و موقعیت  رحم تغییر  می کند ولی  مدتی پس  از زایمان  تقریبا  به محل  قبلی خود  باز می گردد .

دستگاه تولید مثل در زنان

رحم همانند  یک گلابی است که از جلو  به عقب  تخت  شده باشد .  محور  طولی  آن غالبا  در امتداد  محور  دهانه  فوقانی  لگن است  ولی باید توجه داشت  که رحم  می تواند  با اتساع  مثانه  و رکتوم  تغییر مکان دهد .

رحم دارای 7/5 سانتی متر  طول ، 5 سانتی  متر عرض  و 2/5 سانتی  متر ضخامت  است و 30  تا 40 گرم  وزن دارد . این عضو  از نظر ساختمانی و عملی  به دو بخش  تقسیم می شود که عبارتند از:

  تنه و گردن رحم

در سطح خارجی رحم ، کمی پایین تر از  نیمه ارتفاع آن ، یک  فرورفتگی  کوچک به نام  تنگه رحم  دیده می شود  که تنه  را از گردن  رحم جدا می کند،  هم سطح  با این فرورفتگی  در حفره ی داخلی  رحم نیز یک تنگی  دیده می شود  که به آن  سوراخ داخلی (internal os) می گویند.

تنه ی رحم  در بالای  تنگه  رحم قرار دارد . بخشی از تنه رحم که  بالاتر  از محل  ورود  لوله های رحمی  است، به نام  فوندوس موسوم است.فوندوس مرتفع  ترین بخش رحم  است ولی  هنگامی  که از طریق  گردن رحم  بررسی شود،عمیق ترین بخش رحم می باشد . تنه رحم  هر چه از  فوندوس  به سمت  تنگه رحم  پایین می آید ،باریکتر  میشود . سطح قدامی  تنه یا سطح مثانه ای  پهن بوده  با مثانه مجاورت دارد .

صفاق سطح  قدامی تنه را  پوشانده  و در مجاورت سوراخ  داخلی  رحم در روی  سطح فوقانی  مثانه  نمی گیرد .

سطح  خلفی تنه ،محدب  است و توسط  صفاق  پوشیده می شود . صفاق  پس از  پوشاندن  سطح خلفی  تنه رحم ، گردن رحم  و قسمت  فوقانی واژن را  نیز پوشانده ،سپس  به سمت عقب  منعطف  شده و بر روی  رکتوم  قرار می گیرد .

جهت رحم

در لگن  طبیعی در صورتی  که مثانه  و رکتوم  خالی باشند،  رحم به طرف  جلو خم شده  و به ندرت  ممکن است  در خط وسط  قرار گیرد،  یعنی معمولا  به یک طرف کج  می شود . محور های طولی تنه  و گردن در  امتداد یک خط  نیست .  به طوریکه  محور طولی  رحم به سمت  جلو مقعر است .

بیماری های دستگاه  تناسلی زنانه

آندومتریوز، کیست تخمدان، حاملگی های خارج رحمی، خونریزی های  غیر طبیعی از واژن و التهاب  ، عفونت  واژن و فرجی می توانند از جمله بیماری های دستگاه تناسلی زنان باشد . افرادی که به معاینات خود نزد متخصص زنان  اهمیت می دهند  از بروز این بیماری ها ها  تا حد قابل توجهی جلوگیری می کنند .

دکتر هدیه ثقفی

دکتر هدیه ثقفی
متخصص زنان ،زایمان و نازایی در قزوین
فارغ التحصیل از دانشگاه علوم پزشکی قزوین
انجام زایمان طبیعی | زایمان سزارین | IVF | درمان ناباروری | مشاوره بارداری و …
02833230360